Als een leerling betrokken raakt bij strafbare activiteiten, is dit vaak te merken op school. Het gaat dan minder goed als de leerling er is, of de leerling is vaker afwezig. Ben jij een volwassene in het onderwijs? Dan kun je een belangrijke rol spelen in het signaleren van leerlingen die gevaarlijke keuzes maken.
De signalen hieronder kunnen bij illegale activiteiten horen. Herken je een signaal? Dat betekent niet direct dat er iets crimineels gebeurt.
Vaak gaat het om een combinatie van meerdere signalen.
Klik op een signaal om er meer over te lezen.
Gaan de cijfers van het kind ineens omlaag en is de concentratie de laatste tijd slechter? Of is de leerling veel aan het spijbelen? Heb je het gevoel dat de leerling geen eerlijk antwoord geeft, als je vragen stelt over hoe het gaat? Of wil de leerling minder of helemaal niet (meer) met je praten?
Passen de mensen die een leerling ophalen, vaak met (dure) auto’s of scooters, niet bij de leeftijd van de leerling? En zijn het geen bekenden, zoals familie? Dit kan een signaal zijn dat een leerling betrokken raakt bij criminele activiteiten. Zoals drugsdealen of andere strafbare klusjes.
Trekt een leerling zich steeds vaker terug van andere leeftijdsgenoten? Doet de leerling niet meer mee met activiteiten in de groep? Of heeft hij of zij weinig contact met andere leerlingen?
Merk je ook dat de leerling weinig vertelt over wat hij of zij in de vrije tijd doet? Dit kan een teken zijn dat de leerling iets doet dat niet mag. Misschien voelt de leerling zich onder druk gezet of bang. Of misschien doet hij of zij dingen die verboden zijn.
Valt het op dat een leerling ineens veel contant geld bij zich heeft? Of dure kleding aan heeft en opschept met een gouden ketting of andere waardevolle spullen? Maar snap je niet waarvan hij of zij dit kan betalen?
Dit kunnen signalen zijn dat de leerling betrokken is bij criminele activiteiten. Zoals bij de verkoop van drugs of bij het doen van strafbare ‘klusjes’ in ruil voor geld.
Werk je in het onderwijs en zie je iets verdachts?
Of maak je je zorgen om een van de leerlingen? Neem je gevoel serieus wanneer je het idee hebt dat er iets niet klopt.
Juist omdat het zo lastig is om dit soort problemen bij jongeren op tijd te herkennen, moet je dat gevoel serieus nemen.
Dus denk je dat een leerling betrokken is of raakt bij criminele klusjes of criminele organisaties? Dan is het belangrijk dat je hier niet alleen mee blijft rondlopen. Misschien maken meer collega's zich zorgen en samen weet je meer.
Breng met elkaar de signalen in kaart die je hebt opgevangen.
Stichting School & Veiligheid ontwikkelde het Niet-pluisinstrument.Dit instrument kan jou en je collega's of leidinggevende helpen om beter te begrijpen wat er met de jongere aan de hand is. Ook ontdek je welke stappen jullie kunnen zetten om de jongere te helpen, en ervoor zorgen dat school een veilige plek is. Werk daarbij nooit alleen: meld je vermoedens altijd bij je leidinggevende. Schakel desnoods ook de veiligheidscoördinator van de school in of de jeugdambtenaar van de gemeente.
Wil je het onderwerp 'misbruik maken van jongeren' bespreken met je klas?
Er zijn veel manieren om dit te doen. Een van de lespakketten over dit onderwerp is BUIT in de klas. Een lespakket gemaakt voor én door jongeren vanaf 12 jaar. Met dit lespakket leren jongeren meer over het gevaar van misbruik. Zo weten ze beter wat ze kunnen doen om zichzelf te beschermen. Op die manier help je voorkomen dat jongeren worden gebruikt of onder druk gezet.
Hulp en advies
Ben je erg bezorgd over de veiligheid van een leerling? Of denk je dat het kind in de problemen zit? Veilig Thuis is er voor advies en ondersteuning. Een officiële (anonieme) melding maken kan ook, maar is niet verplicht. Een onveilige situatie thuis verandert pas als je praat over je zorgen. Kijk op de website www.veiligthuis.nl of bel met 0800-2000. Veilig Thuis bepaalt ook of verder onderzoek nodig is door de Raad voor de Kinderbescherming.
